Blog

Nafaka ödememenin cezası dendiğinde kastedilen husus, bir mahkeme kararı ile alacaklı lehine hükmedilen tedbir, yardım, iştirak veya yoksulluk nafakasının icra takibine konu edilmesine rağmen ödenmemesi neticesinde borçlu hakkında hapis cezasına hükmedilmesidir.

Nafaka ödememenin cezası olarak karşımıza çıkan hapis cezası, “tazyik hapsi” olarak isimlendirilmektedir. Tazyik hapsi mahkeme tarafından verilen bir karar sonucunda kişiye verilmektedir. Tazyik hapsi, aylık nafakanın ödenmemesi bağlamında tek seferde en çok üç aya kadar verilebilmektedir. Bir aylık nafakanın ödenmemiş olması tazyik hapis cezası için yeterlidir. Ödenmeyen her ay için nafaka alacaklısının borçlu aleyhine ceza davası açma hakkı saklıdır. Nafaka ödenmemesi nedeniyle borçlunun hapis cezası ile cezalandırılabilmesi için, borçlu aleyhine icra takibi açılması ve borçlunun kendisine gönderilen ödeme emrine rağmen yasal 7 gün içerisinde nafakayı ödememiş olması gerekmektedir. En az bir aylık nafaka alacağı ödenmemiş olan alacaklı, görevli İcra Ceza Mahkemesine başvurarak borçlunun cezalandırılmasını talep edebilir.

Tazyik hapsinin amacı, borçlunun ödemediği nafakanın ödenmesinin sağlanması için hapisle zorlanmasıdır. Bu nedenle kişi hakkında hapis cezası verilmiş olsa ve infazına başlanmış olsa dahi borçlu nafakayı ödediği takdirde hapis cezası ortadan kalkar ve kişi tahliye edilir. Nafaka ödememenin cezası olarak karşımıza çıkan tazyik hapsi, süre olarak diğer hapis cezalarından hafif gözükse de, infazına ilişkin şartlar bakımından normal hapis cezalarından dahi borçlu bakımından zorlayıcıdır. Nitekim tazyik hapsi, normal hapis cezasından farklı olarak paraya çevrilebilen ya da ertelenebilen bir yaptırım değildir. Yine tazyik hapislerinde koşullu salıverme ve denetim hükümleri de uygulanmaz. Somutlaştırmak gerekirse, mevcut infaz yasalarına göre adi bir suçtan 5 yıl hapis cezası alan bir vatandaş hukuki durumuna göre girdi çıktı yapmak suretiyle cezaevinden bir iki gün sonra çıkabilecekken, nafaka ödememenin cezası olarak 3 ay tazyik hapsi alan bir kişi bu sürenin tamamını cezaevinde çekmek zorunda kalabilecektir. Görüldüğü üzere, nafaka ödememe nedeniyle kişi aleyhine verilen tazyik hapsinin hükümleri hafife alınamayacak kadar ağırdır.

Nafaka ödememenin cezası İcra ve İflas Kanunu’nun 344’üncü maddesinde düzenlenmektedir. Bu hükme göre, “Nafakaya ilişkin kararların gereğini yerine getirmeyen borçlunun, alacaklının şikâyeti üzerine, üç aya kadar tazyik hapsine karar verilir. Hapsin tatbikine başlandıktan sonra kararın gereği yerine getirilirse, borçlu tahliye edilir.“

İşbu yazımızda Nafaka ödememenin cezası nedir sorusuna genel hatlarıyla ve temel hukuki yönleriyle cevap vermeye çalıştık. Hukukun çeşitli alanlarında yazılmış bulunan diğer makalelerimize ulaşmak için blog sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.