KİRA PARASI ELDEN ALINABİLİR Mİ
Modern hukuk devletlerinin özelliklerinden bir tanesi de, bu devletlerin kayıt dışı ekonomiyi ortadan kaldırmaları ve ülke genelinde gerçekleşen tüm işlemlerin tespit edilip incelenebilmesini sağlamalarıdır. Ülkemizde de bu kapsamda, kiralayanların kira alacağını tahsil etmesine ilişkin çeşitli düzenlemeler getirilmiştir.
29 Temmuz 2008 tarih ve 26951 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 268 Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile, işyeri ve konut kiralama işlemlerine ilişkin yapılacak tahsilat ve ödemelerin banka veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsiki zorunluluğu getirilmiştir. Yani kiracı tarafından gerçekleştirilen kira ödemesinin banka veya posta kurumları aracılığı ile yapılması gerekmektedir. Bu kapsamda;
- Konutlarda, her bir konut için aylık 500 TL ve üzerinde, haftalık, günlük veya benzeri şekilde kısa süreli konut kiralamalarında ise tutara bakılmaksızın kira geliri elde edenlerin,
- İşyerlerinde, işyerini kiraya verenler ile kiracıların,
kiraya ilişkin tahsilat ve ödemelerinin 1/11/2008 tarihinden itibaren banka veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen belgelerle tevsik edilmesi gerekmektedir. Fakat aynı Tebliğde tevsik zorunluluğuna birtakım istisnalar getirilmiş olup bu istisnalar şunlardır:
Mükelleflerce, her bir konut için aylık tutarı 500,00-TL’ nin altındaki konut kira geliri ile mahkeme ve icra yoluyla yapılan konut ve işyeri kira gelirine ilişkin tahsilatlar, getirilen tevsik zorunluluk kapsamında değildir. Bu nedenle, her bir konut bakımından elde edilen kira gelirinin aylık tutarının 500,00-TL’nin altında olması durumunda, bu konutun kiralanması ile ilgili yapılacak tahsilat ve ödemelerin banka veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsiki zorunluluğu bulunmamaktadır. Bu nedenle konutlar bakımında kira gelirinin aylık tutarının 500,00-TL’nin altında olması durumunda bu ödemelerin elden yapılabilmesi mümkündür.
268 Nolu Tebliğde belirtilen zorunluluğa uyulmaması, yani kira ödemesinin elden alınması durumunda, birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı hakkında 3.400,00-TL, ikinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler ile kazancı basit usulde tespit edilenler hakkında 1.700,00-TL, yukarıdaki bentlerde yazılı bulunanlar dışında kalanlar hakkında 880,00-TL özel usulsüzlük cezası kesilir.
Kiralayanlar kendilerine kesilen bu özel usulsüzlük cezasına karşı vergi mahkemesinde dava açarak söz konusu cezaya itiraz edebilirler.