İŞÇİ KIDEM TAZMİNATININ TAKSİTLE ÖDENMESİNİ KABUL ETMEK ZORUNDA MIDIR?

EYT düzenlemesi ile emeklilik hakkı kazanan işçiler, 1475 sayılı Kanunu’nun 14’üncü maddesindeki diğer şartları da taşımaları halinde kıdem tazminatına hak kazanmaktadırlar. EYT düzenlemesinin kapsadığı kişi sayısı, yetkililer tarafından yaklaşık olarak 2 milyon 250 bin kişi olarak açıklanmıştır. 2 milyon 250 bin EYT’linin önemli bir kısmı da halen işçi olarak çalışmasını sürdürmektedir. EYT düzenlemesi ile, halen işçi olarak çalışmakta olan kişilere, şartları sağlamaları halinde emeklilik sebebiyle iş sözleşmesini feshedebilme imkânı getirilmiştir. Fakat söz konusu düzenleme, çok sayıda işçinin kıdem tazminatının aynı anda ödenmesi durumunu ortaya çıkardığından, işveren bakımından ciddi bir maddi yük oluşturmuştur. EYT’lilerin kıdem tazminatı taksitle ödenebilir mi sorusunun önemi de burada ortaya çıkmaktadır.

İşverenler, üzerlerinde bulunan bu maddi yük sebebiyle, EYT kapsamında tazminat hakkı olan işçilerle, kıdem tazminatının taksitlere bağlanması yönünde anlaşma yapmanın yollarını aramaktadır. Peki bu noktada sormak gerekir ki, işçiler, işverenlerin taksitle kıdem tazminatı ödenmesi talebini kabul etmek zorunda mıdır? Ya da EYT’li işçilerin kıdem tazminatı taksitle ödenebilir mi?

İş Kanunu’nu ilgili maddeleri uyarınca, kıdem tazminatının ödenmesinde esas olan bu ödemenin tek seferde yapılmasıdır. Tarafların anlaşması halinde kıdem tazminatı taksitler halinde de ödenebilir. Fakat işveren tarafından kıdem tazminatının taksitle ödenmesi teklif edildiğinde işçinin bu teklifi kabul etme zorunluluğu yoktur. Uygulamada işçiler, bu konudaki bilgi eksiklerinden veya diğer başka sebeplerle, işveren tarafından kendilerine sunulan taksitli ödeme sözleşmesini kabul etmek zorunda oldukları yönünde yanılgıya düşmektedirler.

Bu noktada işçilerin önlerine konulan taksitli kıdem tazminatı ödemesi teklifini kabul edip etmemeleri hususunda ikili bir değerlendirme yapmak daha yararlı olabilir. EYT kapsamında emekli olarak işine devam etmeyecek işçiler bakımından işverenin taksitli kıdem tazminatı ödeme teklifini kabul etmeleri çok mantıklı olmayabilir. Nitekim işçi bakımından artık işveren ile arasında herhangi bir iş ilişkisi kalmamıştır. Kanun gereği işçi, kıdem tazminatının tamamını gerekli hukuki yollara başvurarak tek seferde alma imkanına sahiptir. Bu imkana rağmen işçinin kıdem tazminatının taksitle ödenmesini kabul etmesi veya bu yönde riske girmesi kendi lehine değildir.

EYT kapsamında emekli olmasına rağmen aynı işyerinde çalışmaya devam edecek işçiler bakımından ise, işveren ile sorunlar yaşamak istemeyen ve taksitli ödeme kendileri için sorun teşkil etmeyen işçiler bakımından kıdem tazminatının taksitle ödenmesi teklifini kabul etmek mantıklı olabilir. Nitekim bu halde işçi ve işveren ilişkisi devam edeceğinden, işverenin teklifinin işçi tarafından kabul edilmemesi, her ne kadar hukuki bakımdan işçi aleyhine bir sıkıntı oluşturmasa da, somut gerçeklikte işçi ve işveren arasında güven sorunlarına ve işçinin aynı işyerinde huzurlu şekilde çalışmaya devam etmesinde çeşitli sıkıntılara neden olabilir. Ayrıca burada belirtmemiz gerekir ki, her ne kadar işçi, emekliliğe rağmen çalışmaya devam etmiş olsa da, kendisine yöneltilen taksitli ödeme teklifini kabul etmemesi gerekçesiyle işveren kaynaklı olabilecek herhangi bir hukuk dışı fiil, baskı veya mobbing karşısında her zaman haklı nedenle fesih hakkı bulunmaktadır.

Taksitli ödemenin kabul edildiği ihtimalde, işçiler, tüm asıl alacak ve ferilerinin imzalanan sözleşme kapsamında garanti altına alındığını kontrol etmelilerdir. Aksi takdirde, örneğin, imzaladıkları sözleşmede faize ilişkin bir düzenleme yoksa ve işçi buna rağmen taksitle ödemeyi kabul etmişse, işçi, ileriki tarihlerde yapılacak taksit ödemeleri için faiz isteme hakkını kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kalacaktır. Tüm bu süreçte işçi bakımından dikkat edilecek husus, kıdem tazminatı ve diğer feshe bağlı alacaklarını garantileme noktasında gerekli hukuki durumun oluştuğundan emin olmaktır. Bu kapsamda, EYT’li işçilerin sonradan telafisi imkânsız hak kayıplarına uğramamaları bakımından, emeklilik işlemleri ile işyeri nezdindeki fesih ve tazminat işlemleri konularında uzman bir avukatın hukuki yardımından yararlanmaları oldukça önemlidir.

Hukukun çeşitli alanlarında yazılmış bulunan diğer makalelerimize ulaşmak için blog sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.